EZPELETAKO BIPERRAZ ZENBAIT GALDE
NOLA JAKIN BIPER BAT EGIAZKO AOP EZPELETAKO BIPERRA DEN?
Logo hau daramaten biperrak baizik ez dira AOP Ezpeletako biperrak !
NOLA KONTSERBATU AOP EZPELETAKO BIPER HAUTSA?
Espezia natural oro bezala, Ezpeletako biper hautsa argitik begiratu behar da, toki fresko eta idorrean. Ez du ez gehigarri, ez kontserbagarri, ez koloragarririk; horrek dio kalitate paregabea ematen.
Ireki ondorik laster kontsumitu behar da.
AOP EZPELETAKO BIPER HAUTSA NOLA BALIATU EGUNEROKOAN?
Egunerokoan, Ezpeletako biper hautsa plater guzietan baliatzen ahal da, biper beltzaren ordez. Adibidez, Ezpeletako biper hauts kafe koilaratara bat ezar daiteke kixa, omeleta, muffin, saltsa (bexamel, olio-minagre, maionesa…) eta marinadetan, baita plater su eztitako jakietan (taginak, idiki saltsa Borgoinako eran, aratxeki zartaginean errea…). Egosi gabe ere, azken mementoan gehi daiteke, zopa, barazki gordin, haragi erre eta arrainetan. Ezpeletako biperrak aho guziak loriatuko ditu.
Juntatze originalagoak ere sor daitezke, Ezpeletako biper hautsa fruitu freskoetan, konpotetan, orefin bixkotxetan edota kakaoan gehituz; nahasketa horiek ere zoragarriak dira.
AOP EZPELETAKO BIPER SOKAK NOLA KONTSERBATU?
Ezpeletako biper soken kontserbatzeko, sukaldean ala toki idor eta ontsa aireztatu batean zintzilikatu. Deshidratatzen segituko du eta kolore gorri iluna hartuko du.
AOP EZPELETAKO BIPER SOKA NOLA BALIATU?
Behar duzularik, biper bat sokatik ken. Zuzenean eltzeko behikian, arrain saldan edo saltsako jakietan bota, ala xerra meheka moztu eta oliba oliotan gorriarazi, baratxuriarekin, gaineratekoak gehitu aitzin.
EZPELETAKO BIPERRA BIZIKI BIZIA OTE DA?
Ez, Ezpeletako biperra biper gozoetatik hurbilago dago biper minetatik baino. Alabaina, bizitasuna neurtzen duen Scoville eskalan, Ezpeletako biperra 10 mailatik 4.ean dago (eskala sinplifikatua). Hurbilagotik so eginez, eskala normalean, Ezpeletako biperra[1500-2500 unités de Scoville]Cayenneko biperraren [30000-50000 unités de Scoville] eta biper lodiaren[0-100 unités de Scoville] artean dago.
Ezpeletako biperra Scoville eskalan
Kapsaizina, Ezpeletako biperrari bizitasuna ematen dion molekula, lipodisolbagarria da: urinetan arras ongi nahasten da, baina uretan ez. Beraz, bizitasun gutiago ukan dezan nahi baduzu, urinekin nahas.
ZEIN DIRA EZPELETAKO BIPERRAREN INDARRAK ?
Ezpeletako biperrak sukaldaritzako indar anitz ditu: jakien gustuak gainditu gabe pizten dituen zapore bizigarria da; ahoari berotasun goxoa ekartzen dio.
AOP EZPELETAKO BIPERRAREN DASTATZEA
Mugcake à l’Ossau-Iraty et au piment d’Espelette
Meringues au piment d’Espelette et à l’Ossau Iraty
Gerrentxoko Izkirak
LURSAGARRAK BARATXURIAREKIN
SUKALDARITZA BIDEOAK
KUIA KREMA AOP EZPELETAKO BIPERRAREKIN
SARTZETIK DESERTARA
GUTAZ MINTZATU DIRA
Ezpeletako Biper hautsa begiz eta usainduz dastatzen da lehenik; gero, ahoan, sabai osora zabaltzen da eta halako gustu-loria begetala sortzen du. Zapore fin gozoak handituz joaten dira, tomate eta biper lodi aroma fin eta sotilak direla nagusi.
Ahoan luzaz egotea,
Arometan fintasun handia eta gustu iraunkorra ukatea, horiek dira Ezpeletako Biperraren gustu-nortasunaren ezaugarriak.
Errezeta anitzen inspirazio iturria da,
Ongizaterako laguna,
Egiazko altxor bizigarri eta dietetikoa…
LAURENCE LASTIRI Ezpeletako Biper ekoizlea Itsasun
